برج مراقبت پرواز فرودگاه چیست و چه کاربردی دارد؟ - وبلاگ پنجره

به گزارش وبلاگ پنجره، برج مراقبت پرواز | Air Traffic Control Tower

همه ما تا به حال برج مراقبت پرواز را دیده ایم که در گوشه ای از فرودگاه خودنمایی می نماید. اما آیا می دانید این برج دقیقا چه کاری انجام می دهد؟ کاربرد برج مراقبت پرواز چیست و آیا یک فرودگاه بدون آن هم می تواند به فعالیت ادامه دهد؟ اگر خلبان ها هواپیما را راهنمایی می نمایند پس برج مراقبت پرواز چه کاری انجام می دهد؟ در ادامه می خواهیم در خصوص برج مراقبت پرواز صحبت کنیم و کاربرد آن و نقشی که در امنیت پرواز دارد را با هم مرور کنیم. با خبرنگاران همراه باشید.

پرواز همزمان هزاران هواپیما در آسمان

در مطلبی که قبلا نوشتیم به این سوال پرداختیم که در هر لحظه چند هواپیما در آسمان وجود دارد؟ در آنجا شرح دادیم که طبق آمار سال گذشته، در هر لحظه بیش از 9000 فروند هواپیما در آسمان در حال پرواز هستند. این هواپیماها گاه در راستاهای موازی هم پرواز می نمایند و گاهی هم در خلاف جهت هم در حال حرکتند. با توجه به اینکه در منطقه های مثل اروپا و آمریکا ترافیک هوایی بسیار زیاد است، این هواپیماها چطور از برخورد با هم دوری می نمایند؟ به طور مثال، در بازه های زمانی اوج مسافرت هوایی، تنها در ایالات متحده در هر لحظه 5000 هواپیما در آسمان این کشور در حال پرواز است. هواپیما چطور از موقعیت مکانی همدیگر باخبر می شوند؟ اگر هواپیمایی به دلایل اورژانسی مجبور گردد راستاش را عوض کند ممکن است به هواپیماهای دیگر برخورد کند؟ در اینجا پای مراقبت پرواز و کارشناسان مراقبت پرواز به داستان باز می گردد.

کنترل ترافیک هوایی

کارشناسان ترافیک هوایی که در برج مراقبت پرواز مشغول به کار هستند وظیفه دارند از امنیت پرواز هواپیماهای تجاری و خصوصی مطمئن شوند. این شغل از اهمیت بالایی در صنعت هوایی برخوردار است. متخصصان مراقبت پرواز باید حرکت صدها و شاید هزاران هواپیما را کنترل نمایند و آن ها را در فاصله ایمنی از یکدیگر نگه دارند. این افراد که در برج مراقبت پرواز قرار دارند دایما با خلبان های هواپیماها در تماس هستند و به طور مداوم اطلاعات را ردو بدل می نمایند. هنگام برخاستن از باند و موقع فرود این افراد خلبان را راهنمایی می نمایند. در شرایط جوی نامساعد که خلبان دید درستی ندارد این کارشناسان مراقبت پرواز هستند که با استفاده از دستگاه ها و تجهیزات مدرن جهت درست را به خلبان نشان می دهند. وقتی به مراقبت پرواز فکر می کنیم اولین چیزی که به ذهنمان می رسد مردان و زنانی است که در برج مراقبت فرودگاه مشغول کار هستند. بله، این تصویر تا حدی درست است، اما مسئله مراقبت پرواز بسیار پیچیده تر از این حرف هاست.

مرز هوایی کشورها

همان طور که می دانیم کشورهای مختلف با مرزهای خشکی و آبی از هم جدا می شوند. این مرزها معین می نماید که تا کجا قلمرو یک کشور محسوب می گردد. اما جالب است بدانید که مرز هوایی هم وجود دارد. بله، آسمان را هم مرزبندی نموده اند و هر کشور محدوده ای معین را به عنوان حریم فضایی خود انتخاب نموده است. شاید در اخبار شنیده باشید که مثلا یک هواپیما حریم هوایی کشوری را نقض نموده است! این مرز هوایی همچون مرزهای خشکی و آبی به وسیله دولت هر کشور به دقت مراقبت و کنترل می گردد. اما در داخل مرزهای یک کشور نیز ممکن است حریم های هوایی مختلفی وجود داشته باشد تا کار کنترل هوایی راحت تر انجام گردد. به طور مثال حریم هوایی ایالات متحده به 21 منطقه (مرکز) تقسیم می گردد. هر منطقه خود به بخش های کوچک تری تقسیم می گردد. در داخل هر بخش فرودگاه های متعددی وجود دارند که کارشناسان مراقبت پرواز وظیفه کنترل و راهنمایی آن ها را بر عهده دارند.

قسمت های مختلف مراقبت پرواز

• مرکز فرماندهی سیستم کنترل ترافیک هوایی (ATCSCC)

این قسمت کلیه ترافیک های هوایی را کنترل می نماید. همینطور در مواقعی که شرایط پرواز دچار مشکل می گردد به کنترل ترافیک هوایی در داخل مراکز یاری می نماید. مشکلاتی که بر سر راه پرواز ممکن است به وجود می آید می تواند شرایط آب و هوایی نامساعد، ازدحام و شلوغی ترافیک هوایی یا غیرفعال بودن و خراب بودن باند فرود باشد.

• مراکز کنترل ترافیک راستا پرواز (ARTCC)

در هر مرکز یک مرکز کنترل ترافیک راستا هوایی وجود دارد. هر ARTCC ترافیک هوایی در داخل بخش های هر مرکز را به جز حریم هوایی فرودگاه های محلی کنترل می نمایند.

• ترمینال کنترل تقرب راداری

این بخش نیز در صورت وجود ترافیک هوایی بالا، کار هماهنگی و کنترل ترافیک هوایی را انجام می دهد. متخصصینی که در این پایانه ها مشغول کارند با استفاده از رادارهای نزدیک-برد ترافیک هوایی را کنترل می نمایند. هماهنگی هواپیماها برای فرود در باند و کنترل آن ها در طول پرواز به وسیله واحد کنترل تقرب صورت می گیرد.

• برج مراقبت پرواز (ATCT)

برج مراقبت پرواز آشناترین بخش مراقبت و کنترل ترافیک هوایی است. این برج در فرودگاه هایی که پروازهای منظمی انجام می دهند وجود دارد. احتمالا هنگامی که به فرودگاه مراجعه می کنیم و سوار هواپیما می شویم این برج را می بینیم. برج مراقبت پرواز وظیفه اصلی مدیریت هواپیماها در هنگام فرود، پرواز و کنترل ترافیک باند فرودگاه را بر عهده دارد.

• ایستگاه خدمات پرواز (FSS)

ایستگاه خدمات پرواز اطلاعات لازم مثل شرایط آب و هوایی، راستا و برنامه پرواز را جمع آوری می نماید و آن ها را به خلبان های هواپیماهایی که در فرودگاه های کوچک و منطقه ها روستایی پرواز می نمایند منتقل می نماید. بعلاوه در مواقع اورژانسی به یاری خلبان ها می آید و هماهنگی عملیات های جستجو و نجات برای یافتن هواپیماهای گمشده را نیز مدیریت می نماید.

به طور کلی وظیفه بخش مراقبت پرواز کنترل هواپیماها و جلوگیری از برخورد و تصادف آن ها با یکدیگر است. این بخش بعلاوه باعث سرعت و نظم بخشیدن به حرکت هواپیماها و برنامه ریزی پروازها می گردد. مراقبت پرواز باعث افزایش ایمنی پرواز می گردد و اطلاعات لازم را در حین پرواز به خلبان ها منتقل می نماید. علاوه بر این، در مواقع اورژانسی و وقتی هواپیما با مسئله ای روبرو می گردد این بخش مراقبت پرواز است که به یاری خلبان می آید و از بروز حادثه جلوگیری می نماید.

منبع: science.howstuffworks.com